Çin, küresel bir yapay zeka örgütü kurulması çağrısında bulundu

Çin Başbakanı Li Qiang, Şanghay'da düzenlenen 2025 Dünya Yapay Zekâ Konferansı'nda (WAIC) yaptığı konuşmada, ülkesinin yapay zekâ alanında küresel iş birliğine açık olduğunu belirtti. Teknoloji tekellerine karşı uyarıda bulunan Li, yapay zekânın "sadece belli ülkeler ve şirketler için ayrıcalıklı bir oyun" hâline gelmemesi gerektiğini vurguladı. Bu kapsamda, uluslararası bir "Dünya Yapay Zekâ İş Birliği Örgütü" kurulmasını önerdi.

Çin yapay zeka için kolları sıvadı

Her ne kadar isim vermemiş olsa da, Li’nin "teknoloji tekelleri" ifadeleri, ABD’nin Çin’e yönelik yapay zekâ çip ihracatı kısıtlamalarını akıllara getirdi. Bu kısıtlamalar nedeniyle NVIDIA, Çin pazarını kaybetmemek adına yalnızca Çin’e özel çip modelleri geliştirmek zorunda kaldı. Öte yandan Çinli teknoloji devleri, özellikle Huawei, ABD merkezli gelişmiş çiplere ulaşamamanın yarattığı boşluğu kendi yapay zekâ sistemlerini geliştirerek kapatmaya çalışıyor.

Li Qiang’ın bu açıklamaları, ABD’de Trump yönetiminin açıkladığı ve AI sektörüne devlet müdahalesini sınırlamayı hedefleyen "AI Eylem Planı"nın ardından geldi. Plan aynı zamanda, ABD’nin yapay zekâ yarışında Çin’i geride bırakma hedefini de taşıyor.

Çin Başbakanı, konuşmasında açık kaynak yapay zekâ teknolojilerinin geliştirilmesini “aktif şekilde destekleyeceklerini” belirtti ve Çin’in, başta küresel güney ülkeleri olmak üzere gelişmekte olan ülkelere yapay zekâ teknolojilerini paylaşmaya istekli olduğunu söyledi. Ayrıca, Çin’in küresel topluluğa "Çin'e özgü çözümler" sunma konusunda kararlı olduğunu dile getirdi.

Li, küresel ölçekte yapay zekâ yönetişiminin halen parçalı bir yapıda olduğuna dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı:
“Dünyada yapay zekâ yönetişimi hâlâ dağınık bir tablo çiziyor. Özellikle düzenleme anlayışı ve kurumsal yapılar konusunda ülkeler arasında büyük farklar var. Bu nedenle, geniş bir uzlaşıya dayanan küresel bir yapay zekâ yönetişim çerçevesini bir an önce oluşturmak için koordinasyonu güçlendirmeliyiz.”