Meğer ülkemizde VAR sistemi böyle çalışıyormuş

Türkiye Süper Ligi, dünya genelinde VAR sistemine en hızlı adapte olan ülkelerden biri oldu. 2018-2019 yılında hayata geçirilen "video yardımcı hakem", futbolda insan hatalarını minimize ederek daha adil bir müsabakanın oynanmasına yardımcı oluyor.

Görsel kaynak: Habertürk

 Türk Telekom'un yeni MTN medya transfer teknolojisi ile hayata geçen ve TFF'nin İstanbul Riva'daki merkezinden yönetilen VAR sisteminin sahip olduğu teknolojilere yakından bakıyoruz.

Ana hatlarıyla goller, penaltı, yanlış oyuncuya kart gösterimi ve direkt kırmızı kart kararlarının doğruluğunu konusunda birinci hakeme destek olan VAR sisteminde anlık olarak yüksek boyutlu görüntüler aktarılıyor.

2018-2019 sezonunda başlayan video hakem uygulamasının hazırlıklarını çok önceden başlayan TFF, Türk Telekom ile görüntülerin Riva'daki merkeze ulaşması için anlaşma imzalamıştı.

Görsel kaynak: NTVSpor

Türk Telekom'un MTN olarak isimlendirdiği yeni nesil medya transfer projesi Türkiye'de ilk olarak VAR sisteminde kullanılmıştı. Farklı video formatlarında yüksek bant genişliği ve kaliteli sıkıştırma kodekleriyle en uygun çözümü sunan Türk Telekom; Riva'daki VAR hakemlerine anlık olarak onlarca kameradan görüntü akışı sunabiliyor.

Güvenilir bağlantı imkanı ile görüntülerin manipüle edilmesine yönelik siber güvenlik önlemi alan Türk Telekom sahip olduğu altyapı ile kesintisiz hizmet sunabiliyor. Bu hizmet stadlarda bulunan kameraların görüntü alınmasının yanı sıra hakemler arası iletişimin sağlanması için de kullanılıyor.

Görsel kaynak: sporx.com

Riva'daki tesiste bulunan VAR odasına görüntülerin gelmesinden sonra kritik süreç başlıyor. Görüntülere ofsayt çizgilerinin konulması veya bilgisayarlar tarafından topun çizgiyi geçip geçmediğinin kanaati için görüntülerin 3 boyutta anlamlandırılması gerekiyor.

Görsel kaynak: Kartal haber

Özellikle ofsayt çizgisinin dijital ortamda konumlandırılabilmesi için sahanın analizi önem arz ediyor. Görüntü işleme ve veri uzmanları tarafından geliştirilen yazılımlar eşliğinde VAR hakemlerine sunulan kullanıcı dostu arayüz manuel veya otomatik olarak ofsayt çizgilerinin çekilmesinde yardımcı oluyor.

Görsel kaynak: FIFATV

Ülkemizde oynanan UEFA maçlarında kullanılan gol çizgisi teknolojisi, Süper Lig'de kullanılmıyor. Diğer liglerde de benzerlik gösteren bu uygulama donanım ve kurulum maliyetleri nedeniyle tercih edilmiyor. Bu nedenle VAR teknolojisi bu alanda hakeme kameralar ve sinyal çalışmaları ile yardımcı olmuyor. Bunun yerine farklı açılara konumlandırılan kameralardan gelen görüntüler inceleniyor ve hakeme tavsiye niteliğinde görüşler iletiliyor.

Görsel kaynak: Vikipedi

Yatayda saha analizinin farklı açılardan gleen görüntüler ile yazılım tarafından tanımlanması ulusal liglerde başarıyla gerçekleştiriliyor. Yüksek bütçeli lig ve müsabakalarda ise dikey analiz maç öncesi zemine yerleştirilen alıcılar ile tespit edilebiliyor. İlgili veriler yapay zekaya aktarılırken maç esnasında yeni görüntülerin değerlendirme süreci hızlanıyor.

Video yardımcı hakem uygulaması ülkemizde ve dünyada tartışılmaya devam ederken alınan veya alınmayan kararlar taraftarları üzebiliyor. Günümüz teknolojisinde insan faktörünün bulunduğu video yardımcı hakem sisteminin gelecekte tam otomasyon ile yazılımlar tarafından sağlanabileceği yönünde öngörüler bulunuyor.

Görsel kaynak: Fotomaç